Runde, het eiland van de Papegaaiduiker
Runde heeft met zijn grote vogelkolonie, steile maar goed toegankelijke rotsen, een grote aantrekkingskracht op liefhebbers van de natuur. Overnachten kan op meerdere manieren, inkopen doen dat kan op het naburige eiland en het weer is er beter dan in het binnenland. Wat wil je nog meer?
Feiten over het eiland
De zes eilanden van de gemeente Herøy, waartoe ook Runde behoort, zijn met elkaar verbonden door middel van bruggen. Het gemeentehuis staat in het plaatsje Fosnavåg. Runde is zonder pont te bereiken.
Officiele homepage van de gemeente Herøy: www.heroy.kommune.no
Het eiland Runde heeft een totaal-oppervlakte van 6.4 km2. Het hoogste punt is de Runde Varde, op 331 meter boven zee. Er wonen ongeveer 150 mensen op het eiland, verdeeld over twee dorpjes: Runde en Goksøyr.
Het eiland is geologisch gezien ontstaan na de ijstijd, doordat de aarde hier werd opgeheven. Oude resten tonen aan dat er al heel lang mensen moeten hebben gewoond.
Er wordt nog een beetje landbouw bedreven op het eiland, op de kleine stukken land die vlak zijn. Deze stukken liggen in het zuiden en oosten, aan de voet van de berg. Daarnaast leven de huidige inwoners vooral van visserij, (zee-) scheepvaart en toerisme.
Uit Goksøyr kwamen vroeger ook de meeste (scheeps-)loodsen. Zij konden heel goed de schepen tussen de soms nauwe en bochtige, rotsige geulen sturen. Helaas is het loods-station in 1996 gesloten, waarmee een lange traditie tot een einde is gekomen. Ook het kleine schooltje in het dorp heeft dit lot ondergaan.
De vogels
Op de rotsen van het eiland, welke tot wel 300 meter hoog zijn, liggen de broedkolonies van heel veel zeevogels. Het is net een groot flatgebouw, waarin elk jaar weer, dicht op elkaar gepakt, ongeveer 600 000 zeevogels hun nest komen maken waarin zij hun jongen ter wereld brengen.
De vogelrotsen van Runde zijn de grootste van Noorwegen onder de Poolcirkel
Grote delen van het eiland vallen onder de wet van de natuurbescherming, en mogen in de periode van 15 Maart tot 31 Augustus in geen enkel geval worden betreden! Heb respect voor de vogels (en andere dieren), houd je daaraan! Er valt ondanks dit strenge verbod meer dan genoeg te zien. Zie hiervoor het gedeelte "vogels" op deze Runde site.
Het beschermde gebied is met borden gemarkeerd, zoals hier links weergegeven.
Om een echt goede indruk te krijgen van de broedkolonies op het eiland, moet men ook toch echt een bootrondvaart maken. In de zomermaanden is er meestal twee of drie keer per dag wel een mogelijkheid om met een kleine, open boot het eiland rond te gaan. Als het weer het toelaat, en dat weet je natuurlijk maar nooit! Voor meer informatie: Knut Goksøyr op de camping. In de sectie "boottocht" van deze website vind je meer informatie. Prijzen liggen (in 2011) per persoon op 200 Noorse Kroon (ongeveer 23 Euro). Duur van de tocht is ongegeveer 2,5 uur. Het is een onvergetelijke ervaring!
Gek genoeg heeft het tot de jaren '50 moeten duren tot het eiland een beschermde status kreeg. Vroeger belandden veel papegaaiduiker eitjes in de pannen van de inwoners van het eiland. Maar gelukkig hoeft sinds 1957 geen enkele vogel meer bang te zijn dat dat nog kan gebeuren. Sinds 1981 zijn ook de geologie en de planten beschermd. Toeristen zijn nu nog de enige directe bedreiging voor ze.
Een altijd geliefd gespreksthema op het eiland is net als in ons land: Het Weer. Runde ligt in de Noordatlantische regio, derhalve kan het weer hier erg snel omslaan. Het is dan ook van groot belang altijd genoeg warme kleding mee te nemen, om op elk type weer voorbereid te zijn. En volg die raad nu maar op, zodat je niet 's avonds hoeft te verzuchten: "Het leek zo mooi vanochtend!". Bij de rondvaart met het bootje is het belangrijk niet alleen een warme trui of jas extra mee te nemen, ook een winddichte laag is zeer aan te bevelen: het is verraderlijk koud op het water, ongeacht de luchttemperatuur.
Hoe negatief dit bovenstaande ook klinkt, er valt op Runde minder neerslag dan op het vaste land. De temperatuur is er doorgaans aangenaam, en door de Golfstroom heeft het in de winter een relatief mild klimaat. Sneeuw is hier eerder de uitzondering dan de regel.